Dana (vrijgevigheid)

Het principe van Dana is in onze Westerse maatschappij niet echt bekend. Wij zijn gewend aan ruilhandel en betalen voor iets dat we willen hebben. En we zijn gewend een prijs te vragen voor een product of dienst die we leveren. Dana heeft niet alleen betrekking op materiële dingen, maar ook op het geven van je tijd en aandacht. Beoefening van dana is in feite een uitdrukking van liefde. Hoe meer liefde er aanwezig is hoe vanzelfsprekender beoefening van dana wordt.

Dana is in het Boeddhisme één van de tien perfecties en wordt als eerste genoemd. Dana is daarom erg belangrijk in de beoefening van boeddhisten. Dana staat voor: Vrijgevigheid, vriendelijkheid, openheid. Als je vrijgevig bent, zomaar zonder dat je er iets voor terugverwacht, heeft dat gevolgen. Je hoeft daar verder niets voor te doen. Vrijgevigheid is het tegengif voor begeerte (één van de vijf hindernissen en één van de onheilzame wortels in de boeddhistische beoefening).

Dana doet een appèl op eigen verantwoordelijkheid en redelijkheid. Eenvoudig uitgangspunt is: Je weet wat redelijk is en van daaruit doe je wat je kunt, niet meer en ook niet minder. Wat je doet, doe je graag en van harte, net zoals degenen die hun kennis en kunde met jou delen dat graag en van harte doen.

Dana is een systeem dat gebaseerd is op redelijkheid. Dana is een gift, geschonken vanuit het hart, in overeenstemming met ieders mogelijkheden en omstandigheden.

Soorten vrijgevigheid

Volgens de Boeddha zijn er drie soorten van vrijgevigheid.

• Geven als een bedelaar’. Je geeft iets aan een ander dat je zelf niet meer wilt hebben of kan gebruiken.
• Geven als een koopman. Dit is voorwaardelijk geven, je geeft iets om er op een later moment wat terug voor het ontvangen. Onze economie is een voorbeeld van dit geven, we betalen voor wat we krijgen. Onbewust gebeurt dit ook vaak in relaties.
• Geven als een koning. Dit is onvoorwaardelijk geven. Geven wordt hierbij een doel op zich, zonder voorwaarde. Je geeft omdat je graag wilt geven. Ook iets waar je aan gehecht bent. Je wil iets anders opgeven om te kunnen geven. Je deelt het weinige of het vele dat je hebt.

Bron: https://zenpeacemakers.nl/dana/

Dana is een beoefening, die vraagt dat we even stil staan:The donor, before giving, is glad; while giving, his/her mind is inspired; and after giving, is gratified…The recipients are free of passion or are practicing for the subduing of passion; free of aversion or practicing for the subduing of aversion; and free of delusion or practicing for the subduing of delusion. These are the three factors of the recipients.

– AN 6.37

Jack Kornfield (Amerikaanse meditatieleraar en mede-oprichter van IMS (Insight Meditation Society) zegt het volgende over Dana:
Soms is vrijgevigheid het geven van een glimlach, stilte, luisteren, een warme aanraking. Soms gaat het om actie, tijd, geld, onze toewijding aan rechtvaardigheid, onze visie voor een betere wereld. Eke vorm van geven is een zegening.

Praktisch

Voor het kunnen betalen van de kosten zoals huur van locaties, het onderhouden van de website en andere zaken vragen we een vaste bijdrage zoals voor de Introductie cursus. We vragen om deze bijdrage voorafgaand aan de activiteit over te maken. De begeleiding en de organisatie gebeuren op basis van dana en daarvoor is bij elke activiteit een dana-mand of -schaal aanwezig.

Het is even wennen omdat we niet vertrouwd zijn met dana. Maar neem de tijd, en op een gegeven moment pluk je de vruchten van deze beoefening.

De dana is niet bedoeld als een fooi. Het is een deel van mijn inkomsten als begeleider, wat ik ook weer aan mijn leraren kan geven als ik bij hen les neem. Ik ga jaarlijks op Insight Dialogue retraites.